Solunum yollarında biriken salgılar, kişinin nefes almasını zorlaştırabilir ve ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Özellikle yatağa bağımlı hastalar, yaşlılar, trakeostomi açıklığı olan bireyler veya yoğun bakım sonrası destek ihtiyacı olan hastalar için bu durum daha da hayati hâle gelir.
Yerinde aspirasyon hizmeti, bu bireylerin hastaneye gitmesine gerek kalmadan, uzman sağlık personelimiz tarafından ev ortamında güvenli ve steril koşullarda uygulanır.

Aspirasyon Nedir?

Aspirasyon; ağız, boğaz, akciğer ya da trakeostomi gibi solunum yollarında biriken balgam, tükürük veya mukusun özel cihazlar yardımıyla temizlenmesi işlemidir. Bu işlem, solunum yollarının açık tutulmasına yardımcı olur ve enfeksiyon riskini azaltır.

Yerinde aspirasyon, bu işlemin hasta evinden çıkmadan, kendi ortamında yapılmasıdır. Sağlık personelimiz, gerekli cihazlar ve steril malzemelerle adrese gelir; işlem hızlı, güvenli ve hijyenik biçimde gerçekleştirilir.

Aspirasyon Neden Olur?

Aspirasyon ihtiyacı genellikle kişinin solunum yollarını etkin şekilde temizleyememesi durumunda ortaya çıkar. Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır:

• Trakeostomi açıklığı bulunan hastalar

• Yutma güçlüğü yaşayan bireyler

• Felç, ALS, MS gibi nörolojik hastalıklar

• Yoğun bakım sonrası akciğer fonksiyonlarının zayıflaması

• İleri yaş ve bilinç kaybı

• Solunum cihazına bağlı hastalar

Aspirasyon Belirtileri Nelerdir?

Aşağıdaki belirtiler aspirasyon ihtiyacını işaret edebilir:

• Hırıltılı, gürültülü ya da zor nefes alma

• Ağızda ya da boğazda balgam birikmesi

• Trakeostomi bölgesinden gelen sesli sekresyonlar

• Boğulma hissi ya da sürekli öksürük

• Nefes darlığı, morarma

• Solunumda düzensizlik

Bu belirtiler görüldüğünde gecikmeden yerinde aspirasyon hizmeti talep edilmelidir.

Aspirasyon Nasıl Tedavi Edilir?

Aspirasyonun tedavisinde temel amaç, solunum yollarının temizlenmesidir. Bu işlem, aspiratör cihazı ve steril kateter yardımıyla uzman hemşire tarafından uygulanır. İşlem süreci şu şekildedir:

1. Hasta uygun pozisyona getirilir

2. Kateter, ağızdan veya trakeostomi açıklığından dikkatlice yönlendirilir

3. Salgılar kontrollü şekilde çekilir

4. İşlem sonrası bölge temizlenir, hasta izlenir

Yerinde aspirasyon uygulaması, hastanın evinde bu adımların tamamının güvenli şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Gerekiyorsa işlem belirli aralıklarla tekrarlanabilir.

Aspirasyon Nasıl Önlenir?

Bazı durumlarda aspirasyon ihtiyacının önüne geçmek veya sıklığını azaltmak mümkündür. Alınabilecek önlemler şunlardır:

• Baş ve boyun pozisyonunun doğru ayarlanması

• Trakeostomi bakımı ve hijyenine dikkat edilmesi

• Yoğun sıvı birikimini önlemek için düzenli aspirasyon

• Nefes egzersizleri (uygun hastalarda)

• Beslenme sonrası doğru pozisyon

• Gerekirse yutma terapisi desteği

Ancak aspirasyonun tamamen önlenemediği durumlarda, düzenli ve yerinde aspirasyon uygulaması ile hastanın konforu ve güvenliği sağlanır.